Η δαιμονική οθόνη

Καθώς ο θάνατος βασίλευε στα πεδία των μαχών, ο μυστικισμός και η μαγεία, οι σκοτεινές αυτές δυνάμεις στις οποίες οι Γερμανοί ήταν πάντα πρόθυμοι να παραδοθούν, γνώριζαν μεγάλη άνθηση. Οι εκατόμβες των νεαρών ανδρών που έπεσαν πάνω στο άνθος της νιότης τους έμοιαζαν να τρέφουν τη ζοφερή νοσταλγία αυτών που επιβίωσαν. Και τα φαντάσματα που κατάτρεχαν τους Γερμανούς Ρομαντικούς ξαναζωντάνεψαν, σαν τα πνεύματα των νεκρών που διψούν για αίμα. Εμφανίστηκε έτσι μια αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος, της αιώνιας έλξης προς το σκοτεινό και το ακαθόριστο, προς τον μελαγχολικό στοχασμό που ονομάστηκε Grübelei και ο οποίος μεσουράνησε με το αποκαλυπτικό δόγμα του Εξπρεσιονισμού. Η φτώχεια και η διαρκής ανασφάλεια βοηθούν να ερμηνευθεί ο ενθουσιασμός με τον οποίο οι Γερμανοί καλλιτέχνες αγκάλιασαν το κίνημα του Εξπρεσιονισμού, που από το 1919 ήδη είχε αρχίσει να παραμερίζει όλες τις αισθητικές αρχές που συνιστούσαν τη βάση της τέχνης μέχρι τότε. 

Λότε Άισνερ