Το όπιο

Το να ζεις στον εικοστό αιώνα είναι για πάμπολλους ανθρώπους τόσο αφόρητα πληκτικό ή απελπιστικό, που αρκετοί απ' αυτούς, ελπίζοντας να βρουν διαφυγή, ερεθίσματα ή γαλήνη, σπρώχνουν το σώμα και την ψυχή τους σε μια τερατώδη ένωση παίρνοντας ναρκωτικά. Κι ένας ακόμη μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων που δεν έχουν το κουράγιο να τα παίρνουν βρίσκουν ευχαρίστηση διαβάζοντας βιβλία που αναφέρονται σε ναρκομανείς. Η συμβολή του Κοκτό σ' αυτό τον περίεργο κλάδο της λογοτεχνίας είναι μοναδική. Το Όπιό του, «το ημερολόγιο μιας αποτοξίνωσης», είναι σημειώσεις γραμμένες το 1929 με σημαντικές προσθέσεις που έγιναν με τις διορθώσεις του επόμενου χρόνου. Ζωντανεύει την ημέρα και τη νύχτα του κόσμου του όπιου μ' ένα δικό του στιλ, μέσα από γαλήνια, ή ταραγμένα σχέδια και γράφοντας «εντυπωσιακά» με την αρχική έννοια της λέξης, όταν αφύσικες καταστάσεις μετατρέπονται σε σκοτεινή ποίηση, σε τέτοιο σημείο, ώστε ο καπνός που αναδύεται απ' τις καμπίνες του πλοίου από τη Σαϊγκόν να μεταμορφώνεται σε γκρίζα σύννεφα μακρινών ελαιόδεντρων.